-ေအာင္ခက္-
၂၀ရာစုေခတ္လယ္ပိုင္းေလာက္ကစျပီး ေခါင္းေဆာင္မႈအေရးေပၚ ခ်ဥ္းကပ္နည္း ကို ထဲထဲဝင္ဝင္ လြန္စြာအေလးထား လာခဲ့က်ပါတယ္။ အေရးေပၚေခါင္းေဆာင္မႈ သီအိုရီေတြ ေျမာက္ျမားစြာေပၚထြန္းလာခဲ့ပါတယ္။ သို့ေသာ္ ၄င္းတို့အားလံုးရဲ့ တူညီတဲ့ ယူဆခ်က္ဆံုမွတ္တစ္ခုကေတာ့ တစ္စံုတစ္ခုေသာ(သို့) ထူးျခားေသာအေျခအေန တစ္ရပ္မွာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးဟာ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းျပဳမႈသင့္တယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပ ညွြန္ျပၾကျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြက Management ရဲ့ အဓိပၸါယ္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးဖြင့္ ဆိုခဲ့သလိုပဲ Leadership နဲ့ပါတ္သက္ျပီးေတာ့လည္း အဓိပြါယ္အမ်ိုးမ်ိုး ဖြင့္ဆိုခဲ့က်ပါတယ္။
၂၀ရာစုေခတ္လယ္ပိုင္းေလာက္ကစျပီး ေခါင္းေဆာင္မႈအေရးေပၚ ခ်ဥ္းကပ္နည္း ကို ထဲထဲဝင္ဝင္ လြန္စြာအေလးထား လာခဲ့က်ပါတယ္။ အေရးေပၚေခါင္းေဆာင္မႈ သီအိုရီေတြ ေျမာက္ျမားစြာေပၚထြန္းလာခဲ့ပါတယ္။ သို့ေသာ္ ၄င္းတို့အားလံုးရဲ့ တူညီတဲ့ ယူဆခ်က္ဆံုမွတ္တစ္ခုကေတာ့ တစ္စံုတစ္ခုေသာ(သို့) ထူးျခားေသာအေျခအေန တစ္ရပ္မွာ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးဟာ ဘယ္ပံုဘယ္နည္းျပဳမႈသင့္တယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပ ညွြန္ျပၾကျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ ပညာရွင္ေတြက Management ရဲ့ အဓိပၸါယ္ကို အမ်ိဳးမ်ိဳးဖြင့္ ဆိုခဲ့သလိုပဲ Leadership နဲ့ပါတ္သက္ျပီးေတာ့လည္း အဓိပြါယ္အမ်ိုးမ်ိုး ဖြင့္ဆိုခဲ့က်ပါတယ္။
ေခါင္းေဆာင္မႈ အနက္အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုတာ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိသလိုပဲ ေခါင္းေဆာင္မႈ သေဘာတရားကို အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရန္ ၾကိဳးပမ္းသူ ပုဂၢိုလ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။ ေယဘုယ်အားျဖင့္ေတာ့ ထိေရာက္ျဖစ္ထြန္းေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုသည္မွာ ေခါင္းေဆာင္ ၏ ေအာင္ျမင္ေသာ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ နွင့္ ေနာက္လိုက္မ်ား၏ ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ ဆြတ္ခူးရရွိတဲ့ ေအာင္ျမင္မႈ နွစ္ရပ္ ပါဝင္တယ္ဆိုေသာ အခ်က္ကို အေျခခံအားျဖင့္ လက္ခံ ထားရွိၾကပါသည္။ ေခါင္းေဆာင္မႈဟူသည္ တစ္စံုတစ္ခုေသာ ပန္းတိုင္တစ္ရပ္ (သို႔) ပန္းတိုင္အခ်ိဳ႔ ဆြတ္ခူး ရရွိေအာင္ျမင္ေရး၌ ပါဝင္သက္ဆိုင္သူတို့၏ လံုးလစိုက္ထုတ္ ၾကိဳးပမ္း အားထုတ္ ခ်က္မ်ားကို ၾသဇာေပးလမ္းညွြန္ျပတဲ့ နည္းစဥ္ အျဖစ္ အဓိပၸါယ္ဖြင့္ ဆိုနိုင္တယ္ လို႔ဆိုပါတယ္။
(Barnard Bass. Stogdill’s Handbook of Leadership)
ေဂ်ာ့အက္ဖ္ကင္နန္ ( George F.Kennan 1954 )ကေတာ့ “ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဧကန္အမွန္ ပိုင္စိုးထိန္းနိုင္သူသည္သာ အျခားတစ္ပါးသူေတြအေပၚ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေပးစြမ္းနိုင္သည္” ဟုဆိုပါတယ္။
စီမံခန့္ခြဲေရးမႉးတစ္ဦး၏ ေရွ့တန္းအက်ဆံုး နဲ့ အေရးပါဆံုး အရည္အခ်င္းတစ္ရပ္ ကေတာ့ “ ေခါင္းေဆာင္တတ္ေရး” ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ထိေရာက္ျဖစ္ထြန္းေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈ သည္ လူတစ္ဦးခ်င္းေအာင္ျမင္မႈအတြက္ေရာ အဖြဲ့အစည္းေအာင္ျမင္မႈ အတြက္ပါ အဓိကက်ပါတယ္။
စီမံခန့္ခြဲေရးမႉးေတြဟာ တစ္ဦးနွင့္တစ္ဦးသည္ ၾသဇာေပးနည္းစနစ္ျခင္း မတူညီ က်ပါဘူး။
ဥပမာ -
စီမံခန့္ခြဲေရးမႉးအခ်ို့ဟာ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားအတြက္ ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ေဖာ္ေပးျခင္း၊ လုပ္ရမည့္အရာမ်ားကို အေသးစိတ္စာရင္းခ်ေပးျခင္း နွင့္ လုပ္ငန္းစဥ္ဇယား အတိုင္း လုပ္ျဖစ္ /မျဖစ္ ေသခ်ာေအာင္ ထပ္ျကပ္မကြာ အနီးကပ္စစ္ေဆး ျကည့္ရႈ့ျခင္းျဖင့္ အခ်ိန္အမ်ားျကီးသံုးစြဲခဲ့က်ပါတယ္။ ဒီလိုစီမံခန့္ခြဲးေရးမႉးမ်ိုးကိုေတာ့ လက္ေအာက္ငယ္ သားမ်ားအား လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို မျဖစ္ညစ္က်ယ္ မဆိုစေလာက္သာ လွြဲအပ္ေပးသည့္ လူမ်ိုးလို့ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္မ်ိုးကေတာ့ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားကို ကိုယ္လုပ္နည္းကိုင္နည္း အား ကိုယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ေရြးခ်ယ္ေစျခင္း၊ အကူအညီထပ္မံလိုသူေတြကို တံခါးဖြင့္မူဝါဒ ထားေပးျခင္းျဖင့္ ေယဘုယ် ရည္မွန္းခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ေပးရတာကို ပိုလိုလားက်တယ္။ ဒီလို စီမံခန့္ခြဲေရးမႉးမ်ားကေတာ့ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားအား မွ်တတဲ့အလုပ္တာဝန္ကို လွြဲအပ္ေပးတဲ့သူမ်ိုးျဖစ္တယ္လို့ဆိုရမွာျဖစ္ပါတယ္။
တခ်ို့စီမံခန့္ခြဲသူေတြကေတာ့ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြကို ျဖစ္နိုင္သမွ် အနည္းဆံုးလမ္းညွြန္မႈေပးတယ္၊ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြက ျပႆနာအခ်ို့ကိုရင္ဆိုင္ ေနရပါက သူတို့ဘာသာအေျဖရွာျပီးေျဖရွင္းေစတယ္။ ဒီလိုစီမံခန့္ခြဲေရးမႉးမ်ိုးကေတာ့ အလုပ္တာဝန္ခပ္သိမ္းကို လံုးလံုးလွြဲအပ္ေပးထားတဲ့သူမ်ိုးေတြျဖစ္ပါတယ္။
အဲ့ဒီနည္းလမ္း သံုးမ်ိုးထဲမွာ ဘယ္နည္းလမ္းကအေကာင္းဆံုးလဲလို့ေမးလာခဲ့လွ်င္ ေတာ့ နည္းဟန္သံုးမ်ိုးစလံုးဟာ တစ္မ်ိုးစီထိေရာက္နိုင္ပါတယ္။ အေကာင္းဆံုး ေခါင္းေဆာင္မႈနည္းဟန္ တစ္မ်ိုးတည္းဟူ၍ မရွိဘူးဆိုတာကို သိသာထင္ရွားေစပါတယ္။ အဲ့ဒီအခ်က္ေတြေျကာင့္ပဲ ေခါင္းေဆာင္မႈဆိုတာဟာ အလြန္စိတ္ဝင္စားဖြယ္ရာ ေကာင္း လာပါတယ္။
အဓိကစိတ္ဝင္စားဖြယ္ရာေကာင္းတဲ့အခ်က္ကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ ေတြမွာ ရွိတတ္က်တဲ့ ဓေလ့စရိုက္မ်ား နဲ့ အရည္အခ်င္း စြမ္းရည္မ်ား ( traits & abilities ) ပဲျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၂၀ နွင့္ ၁၉၅၀ ျပည့္နွစ္အတြင္း ေခါင္းေဆာင္မႈ ထိေရာက္ အက်ိုးျဖစ္ထြန္းခ်က္ အား အေထာက္အကူျပုေသာ အင္အားစုမ်ားကို ပိုင္းျခားျပရန္ အားထုတ္သည့္အေနျဖင့္ ဓေလ့စရိုက္သီအိုရီ ( traits & abilities ) သုေတသနျပုမႈေတြကို အမ်ားျကီးျပုလုပ္ခဲ့က် ပါတယ္။ စူးစမ္းေလ့လာသူ ပညာရွင္မ်ားက အမ်ားလက္ခံနိုင္ေသာ ေယဘုယ်စာရင္း တစ္ခု မေဖာ္ေဆာင္နိုင္ခဲ့ျခင္းမွာ ကံဆိုးသည့္ အျကီးမားဆံုးျပႆနာပဲျဖစ္ပါတယ္။ဒါေပမဲ့ အမ်ားစုတင္ျပခဲ့တဲ့ ေယဘုယ်ေတြ့ရွိခ်က္အခ်ို့ကို ေတာ့ရရွိခဲ့ပါတယ္။
သာဓကအားျဖင့္ အဲ့ဒီေခတ္က ေရးသားတင္ျပခ်က္ေတြကို ဆန္းစစ္သံုးသပ္ျပီး ေနာက္ ဘက္စ္ (Bass )ဆိုသူက ေအာက္ပါေကာက္ခ်က္မ်ား ဆြဲယူရန္ စူးစမ္း ေလ့လာခ်က္ ၁၅ခုေက်ာ္မွ တစ္ေျပးညီ ခိုင္မာအားေကာင္းေသာ အေထာက္အထားမ်ားကို ေတြ့ရွိခဲ့ပါတယ္။
ေခါင္းေဆာင္မႈ အေနအထားတစ္ရပ္ရရွိထားသူဟာ ၄င္းရဲ့ အုပ္စု သာမန္အဖြဲ့ဝင္ မ်ားထက္ ေအာက္ပါအခ်က္ေတြဟာသာလြန္ေနတာကိုေတြ့ရမွာျဖစ္ပါတယ္-
(၁) ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ ( Intelligence )
(၂) ပညာအရည္အခ်င္း ( Scholarship )
(၃) တာဝန္မ်ားထမ္းေဆာင္ရာ၌ မွီခိုအားထားနိုင္မႈ ( Depend-ability in exercising responsibilities )
(၄) လႈပ္ရွားထျကြရွိမႈ နွင့္ လူမႈေရးပါဝင္ပူေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ( Activity & Social Participation )
(၅) လူမႈစီးပြါးေရးဘဝအဆင့္အတန္း ( Socioeconomic Status ) တို့ပဲျဖစ္ပါတယ္။
အဲ့ဒီအခ်က္ေတြအျပင္ ေအာက္ပါေတြ့ရွိခ်က္မ်ားကို အေထာက္အကူျပုေစတဲ့ စူးစမ္းေလ့လာမႈ (၁၀)ခုေက်ာ္ကိုလဲ ဘက္စ္ (Bass )က ထပ္မံေတြ့ရွိခဲ့ျပန္ပါတယ္။
(က) ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးမွာ လိုအပ္တဲ့အရည္အခ်င္းေတြ၊ စရိုက္လကၡဏာေတြနဲ့ ကြ်မ္းက်င္တပ္ေျမာက္မႈေတြကို ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးအျဖစ္ ရင္ဆိုင္ကိုင္တြယ္ရာမွာ အေျခအေနေတြရဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားက အဓိကအားျဖင့္ ပိုင္းျဖတ္တယ္လို့ဆိုပါတယ္။
(ခ) ေခါင္းေဆာင္မႈအေနအထားတစ္ရပ္ ရရွိထားတဲ့သူဟာ သူ့ရဲ့သာမန္အဖြဲ့ဝင္ေတြ ထက္ ေအာက္ပါအခ်က္တစ္ခုစီ၌ အတိုင္းအတာတစ္စံုတစ္ခုအထိ သာလြန္ေနတာကိုေတြ့ ရမွာျဖစ္တယ္လို့ဆိုပါတယ္-
(၁) လူမႈေရးနားလည္မႈ ( Sociability )
(၂) ပင္ကိုအစြမ္းအစ ( Initiative )
(၃) ဇြဲနပဲျကီးမႈ ( Persistence )
(၄) အလုပ္တြင္က်ယ္မည့္ လုပ္နည္းကိုင္နည္းမ်ား သိရွိနားလည္မႈ ( Knowing how to get things done )
(၅) ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယံုျကည္မႈ ( Self-Confidence )
(၆) အေျခအေနမ်ားကို နိုးျကားထြင္းေဖာက္ျမင္သိမႈ ( alertness to, and insight into, situations )
(၇) အမ်ားနဲ့လက္တြဲပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္မႈ ( Cooperativeness )
(၈) ေရပန္းစားမႈ ( Popularity )
(၉) အေျခအေနနွင့္လိုက္ေလ်ာညီေထြျပုတတ္မႈ ( Adaptability )
(၁၀) နႈတ္ေရးတတ္ကြ်မ္းမႈ ( Verbal facility ) တို့ပဲျဖစ္ပါတယ္။
သည္လို ေယဘုယ် ေခါင္းေဆာင္မႈဓေလ့စရိုက္ေတြကို စူစမ္းရွာေဖြရာမွာ အလိုအေလ်ာက္ ေစ့ေဆာ္ဆြဲေဆာင္မႈ ရွိျခင္းေျကာင့္ ဒီခ်ဥ္းကပ္နည္းေတြဟာ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ စီမံခန့္ခြဲေရးဆိုင္ရာ စာေပေတြမွာ ေရပန္းစားေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။
ဥပမာ စိတၱေဗဒပညာရွင္ ဟာရီလီဗင္ဆင္ က ေခါင္းေဆာင္ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး ဥပတိအတိုင္းအတာ အခ်က္ (၂၀)ကို ဆြဲထုတ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီအတိုင္းအတာေတြဟာ ထိပ္တန္းစီမံခန့္ခြဲေရး အခြင့္အာဏာရွိသူတစ္ဦးကို စီစစ္ေရြးခ်ယ္တဲ့အခါမွာ ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမဲ့ အခ်က္ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒါေတြကေတာ့-
(၁) အခ်က္အလက္အမ်ိုးမ်ိုးကို ေရွ့ေနာက္ညီညြတ္ေသာ ရည္မွန္းခ်က္ေဘာင္ တစ္ခုရေအာင္ ေတြးဆသိျမင္ဖြဲ့စည္းေပါင္းစပ္တည္ေဆာက္တတ္ျခင္း
( The capacity to abstract, to conceptualize, to organize, and to integrate different data into a coherent frame of reference )
(၂) ဒြိဟသံသယဝိဝါဒကို သေဘာထားျကီးျခင္း
( A tolerance for ambiguity)
(၃) ဉာဏ္အေျမာ္အျမင္ရွိျခင္း
( Intelligence )
(၄) ေကာင္းေကာင္းပိုင္းျဖတ္ျခင္း
( Good Judgment )
(၅) တာဝန္ယူတတ္ျခင္း
( Ability to take charge )
(၆) ျပႆနာမ်ားကို အားတက္သေရာ မဟာျဗူဟာေျမာက္ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္း တတ္ျခင္း
( A Capacity for Attacking Problems Both Vigorously and Strategically )
(၇) ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ေရးအေလးေပးျခင္း
( An Achievement Oriented-ness )
(၈) အျခားသူမ်ား၏ စိတ္ခံစားခ်က္ကို သိလြယ္တံု့ျပန္တတ္ျခင္း
( A Sensitivity to the Feelings of Others )
(၉) အဖြဲ့အစည္းဝင္တစ္ဦးအေနျဖင့္ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္တတ္ျခင္း
( Participation as a Member of the Organization )
(၁၀) ရင့္က်က္ျပည့္ဝျခင္း
( Maturity )
(၁၁) အျခားသူမ်ားထံမွသတင္းစကား၊ ေဝဖန္ခ်က္နွင့္ ပါဝင္ပူေပါင္းမႈရသည့္တိုင္ ကိုယ္ဒူးကိုယ္ခြ်န္တတ္ျခင္း
( Ability to Stand on his or her Own while accepting information, criticism, and cooperation from others. )
(၁၂) ပီျပင္ရွင္းလင္းေျပာဆိုတတ္ျခင္း
( Ability to Articulate )
(၁၃) ရုပ္ပိုင္းစိတ္ပိုင္းသက္လံုေကာင္းျခင္း
( High Physical and Mental Stamina )
(၁၄) ဖိစီးမႈကိုအလိုက္သင့္စီမံထိန္းတတ္ျခင္း
( Ability to adapt and to manage stress )
(၁၅) ဟာသဉာဏ္ရွိျခင္း
( A Sense of Humor )
(၁၆) အဖြဲ့အစည္း၏ လိုအပ္ခ်က္မ်ားနွင့္ကိုက္ညီေသာ ရွင္းလင္းျပတ္သားသည့္ ကိုယ္ပိုင္ပန္းတိုင္မ်ားရွိျခင္း
( Well-defined personal goals that are consistent with organizational needs )
(၁၇) လံုးလဝီရိယျကီးျခင္း
( High perseverance )
(၁၈) အခ်ိန္ကိုစံနစ္တက်စုစည္းအသံုးခ်တတ္ျခင္း
( The ability to organize time well )
(၁၉) ေလးနက္တည္ျကည္ျခင္း
( High integrity )
(၂၀) လူမႈတာဝန္နွင့္ေခါင္းေဆာင္မႈတာဝန္ယူဖို့လိုအပ္ပံုကို နားလည္တန္ဖိုးထားျခင္း ( An appreciation for the need to assume social responsibility and leadership.)
လီဗင္ဆင္သည္ သူရဲ့အတိုင္းအတာေတြဟာ စာရင္းအင္းေဗဒအရ ခိုင္လံုတယ္လို့ ေတာ့ အာမဝန္တာမခံေပ။ ထိပ္ပိုင္ဆိုင္ရာ စိမံခန့္ခြဲေရး ထိေရာက္ေအာင္ျမင္မႈ နွင့္ စပ္လ်ဥ္းေသာ သေဘာလကၡဏာမ်ားကို အေလးေပးစဥ္းစားနိုင္ရံုသာ သူဟာတင္ျပခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္လို့ဆိုပါတယ္။
သူ ဘယ္လိုပဲေျပာေျပာ ေဖာ္ျပပါ ဓေလ့စရိုက္မ်ားဟာ ေခါင္းေဆာင္မႈ သေဘာ သဘာဝကို နားလည္သေဘာေပါက္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ျပုလုပ္ရာမွာ အလြန္အေရးပါတယ္ ဆိုတာ ျငင္းနိုင္ဖြယ္ရာမရွိပါဘူး။ သူတင္ျပခဲ့တဲ့ ဓေလ့စရိုက္မ်ား နဲ့ စြမ္းရည္မ်ားကို ဆန္းစစ္ျကည့္တဲ့အခါမွာ စီမံခန့္ခြဲေရး ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးမွာ အမွန္တကယ္လိုအပ္တဲ့ ေယဘုယ်ပံုရိပ္တစ္ခုကို မီးေမာင္းထိုးျပေနသည္မွာ ထင္ရွားတာကို ေတြ့ျမင္က်ရမွာျဖစ္ ပါတယ္။
( Ref: Richard M.Hodgetts. Management)
ေနာက္ အေရးပါေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေလ့လာစူးစမ္းနည္းမွာ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အျပဳအမူ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကို စစ္ေဆးအကဲျဖတ္ျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ လူတစ္ဦးရဲ့ ထြန္းေပါက္ေအာင္ျမင္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈအမူအရာတစ္မ်ိုးကို အတုယူက်င့္သံုးျခင္း အားျဖင့္ ပိုေတာ္ေသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ဦးျဖစ္လာနိုင္တယ္လို့ သုေတသီပညာရွင္ အမ်ားအျပားက ယံုျကည္ခဲ့က်ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအယူအဆဟာ အျငင္းပြါးနိုင္စရာေတြ ရွိပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ေခတ္မွာ ေခါင္းေဆာင္မႈအမူအရာကို ပိုျပီးနက္နက္နဲနဲ ထဲထဲဝင္ဝင္ စိတ္ဝင္တစားရွိလာျကပါတယ္။ စိတ္ဝင္တစားျကည့္လာျကတာနဲ့အမွ် ေခါင္းေဆာင္ေတြ နဲ့ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြ အျပန္အလွန္ခ်ိတ္ဆက္ အၾကိဳးျပဳေနက်ပံုကို အဓိပၸါယ္အမ်ိုးမ်ိုး ဖြင့္ဆိုခဲ့က်ပါတယ္။
စီမံခန့္ခြဲမႉးေတြ အမ်ားဆံုးလက္ခံက်င့္သံုးျပီး အလြန္အမင္း ျပဳလုပ္တတ္ျကတာ ကေတာ့ အာဏာရွင္ဆန္ေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈ ( Autocratic Leadership )ပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူတို့ေတြဟာ အလုပ္တာဝန္ျပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္ေရးကိုပဲ အဓိကထားအာရံုစိုက္ျကျပီးေတာ့ လူသားေတြအေပၚမွာေတာ့ အေလးမထားက်ေပ။ ဒီလိုေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ ေရွးရိုးစီမံခန့္ ခြဲေရးပံုစံနဲ့သာ သင့္ျမတ္ကိုက္ညီပါတယ္။ အဲ့ဒီပံုစံအရ အလုပ္သမားေတြကို ကုန္ထုတ္ အင္အားစုမ်ား ( Factors of Production )အျဖစ္ ရႈျမင္သေဘာထားက်တယ္။ မည္သို့ ပင္ဆိုေစ ေခါင္းေဆာင္ေတြမစြမ္း၊ မထိေရာက္ဟု တစ္ဖက္သတ္ေတာ့ မမွတ္ယူ သင့္ပါဘူး။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ သူတို့ဟာ ေျကာက္ခမန္းလိလိ စြမ္းေဆာင္ေအာင္ ျမင္တတ္ ျကပါတယ္။ ဥပမာ အက်ပ္အတည္းဆိုက္တဲ့အေျခအေနေတြမွာဆိုရင္ ေခါင္းမာျပင္း ထန္ေသာ စီမံခန့္ခြဲေရးမႉး ေတြလိုအပ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ို့ေသာအဖြဲ့အစည္းေတြမွာဆိုရင္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ စြမ္းအား တိုးျမင့္ေရး၊ စရိတ္ထိန္းသိမ္းေရးျပႆနာမ်ား (သို့) အရည္အသြးညံ့ဖ်င္းမႈ ျပႆနာမ်ားနွင့္ ရင္ဆိုင္ က်ရတဲ့အခါေတြမွာဆိုရင္ အေျခအေနတည့္ မတ္ေအာင္ ေျဖရွင္းရန္ အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ ေခါင္ေဆာင္ေတြကို အာကိုးအားထားျပဳက်ရပါတယ္။
ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ အာဏာရွင္ဆန္တဲ့ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ့ အမူအရာကို အမူအရာကို အနီးကပ္ ကြပ္ကဲထိန္းခ်ဳပ္မႈအေပၚ အေလးထားျခင္း နဲ့ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာလွြဲအပ္ေပးရန္ မလိုျခင္း ဆိုတဲ့လကၡဏာ နွစ္ရပ္အရ အကဲျဖတ္နိုင္ပါတယ္။ သူတို့ဟာဆိုရင္ အေရးပါ ေသာအေျကာင္းကိစၥအားလံုးအေပၚ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္တဲ့အခြင့္အာဏာကို ထိန္းခ်ဳပ္ထား က်ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးအျပီးသတ္အတည္ျပုခ်က္ကို သူတို့ ေသခ်ာေပါက္ရယူလိုေသာ ေျကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္နည္းကေတာ့ ဖခင္အသြင္ဆန္ေသာေခါင္းေဆာင္မႈ ( Paternalistic Leadership ) ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေခါင္းေဆာင္မႈစတိုင္ကေတာ့ အလုပ္ကိုအလြန္အမင္း ဗဟိုျပုထားေသာ္လည္း လူသားအျမုေတျဖစ္တဲ့ ဝန္ထမ္းလုပ္သားမ်ားကိုလည္း အေလးထား ထည့္တြက္က်ပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာသူတို့ကို ဒီမိုခေရစီဆန္ေသာ/မွ်ေဝတာဝန္ယူေသာ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ့ ေရာေထြးျမင္တတ္က်ပါတယ္။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ သူတို့ဟာ အလုပ္ ကိုေရာ လူေတြကိုပါ တစ္ျပိုင္နက္ အေလးထားက်ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို့ရဲ့ ထူးျခားေသာသြင္ျပင္လကၡဏာတစ္ရပ္က သူတို့ဟာ ဒီမိုကေရစီဆန္ေသာ ေခါင္းေဆာင္ေတြ မဟုတ္ဘူးဆိုတာကို မီးေမာင္းထိုးျပပါတယ္။ “ ငါေျပာသလိုလုပ္၊ အဖြဲ့အစည္းက မင္းကို တာဝန္ယူ ေစာင္မလိမ့္မယ္” ဆိုေသာအေတြးအေခၚကို သူတို့ယံုျကည္ျကျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေခါင္းေဆာင္ေတြကေတာ့ သားသမီးေတြကိုအုပ္ခ်ုပ္တဲ့ မိဘေတြနဲ့ တစ္ေထရာထဲ တူလိုဟန္ ရွိက်ပါတယ္။
စီးမံခန့္ခြဲေရးမႉးအမ်ားအျပားဟာ ဖခင္အသြင္ဆန္ေသာ ေခါင္းေဆာင္သူေတြျဖစ္ျက ပါတယ္။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ သူတို့ဟာ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြဟာ သူတို့ကို ျကည့္ရႈေစာင့္ ေရွာက္ေပးမဲ့ တစ္စံုတစ္ဦးကို အျမဲတမ္းလိုလားေတာင့္တေနတယ္လို့ ထင္ေနေသာေျကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖခင္အသြင္ဆန္ေသာေခါင္းေဆာင္မႈပံုစံသည္ ဘဝမွာလံုျခံုမႈမရွိေသာသူမ်ား၊ မိမိတို့ရဲ့အလုပ္အကိုင္ကိုသာ သင္ယူေနက်ရွာျပီး အျကံဉာဏ္၊ အကူအညီနဲ့ အကာအကြယ္ကို ငံ့လင့္ေနက်တဲ့ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းတဲ့အခါမ်ိုးမွာ အထိေရာက္ ဆံုးနဲ့ အစြမ္းေဆာင္နိုင္ဆံုး ျဖစ္တတ္က်ပါတယ္။
( Ref: Richard M.Hodgetts. Management)
ဒီမိုကေရစီဆန္ေသာ/မွ်ေဝတာဝန္ယူေသာေခါင္းေဆာင္မႈ ( Democratic/ Participative Leadership) ဆိုတာကေတာ့ လူနွင့္အလုပ္ နွစ္မ်ိုးစလံုးကို လြန္စြာအေလး ထားျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြအျကား တစိုက္မတ္မတ္ သတင္းအခ်က္အလက္ အျပန္အလွန္ စီးဆင္းမႈကိုအားေပးတယ္၊ ကူညီပံ့ပိုးေပးတယ္ လုပ္ပိုင္ ခြင့္အာဏာအမ်ားအျပားကိုလဲ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားအား လွြဲအပ္ေပးထားပါတယ္။ လုပ္သားမ်ား တက္တက္ၾကြၾကြပါဝင္လုပ္ေဆာင္ ေအာင္လဲ နွိုးေဆာ္အားေပးပါတယ္။ ဒီေခါင္းေဆာင္မႈနည္းဟန္ရဲ့ အားသာခ်က္ကေတာ့ လူတစ္ဦးခ်င္းစီ တာဝန္ယူမႈ၊ အခ်င္းခ်င္း ယိုင္းပင္းကူညီမႈ၊ တစ္ဦးရဲ့အားနည္းခ်က္ကို တစ္ဦးကျဖည့္ဆည္းအားေပးမႈ၊ အျပန္အလွန္ နားလည္မႈ၊ မိမိတာဝန္ နွင့္အျပစ္ကို တစ္ပါးသူအေပၚပံုမခ်မႈ၊ တစ္ဦး၏ စြမ္းေဆာင္ ေအာင္ျမင္မႈကို တစ္ဦးကမုဒိတာပြါးမႈ၊ ေစ့စပ္ညွိနွိုင္းအေျဖရွာမႈ နွင့္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္း ေသာဆက္ဆံ ေရးဘဝျဖစ္တည္မႈ စတာေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ သည္လို လူကိုေရာအလုပ္ကိုပါ အလြန္အမင္း တန္ဖိုးထားျခင္းေျကာင့္ ဒီေခါင္းေဆာင္မႈနည္းဟန္မွာ အက်ိုးေက်းဇူးေျမာက္မ်ားစြာျဖစ္ထြန္း ပါသည္။ သိသာထင္ရွားတဲ့အက်ိုးေက်းဇူးေတြကေတာ့-
(၁) အျပီးသတ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မခ်မီ လိုအပ္တဲ့သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ့ အေထာက္အကူရရွိေရးအတြက္ တျခားသက္ဆိုင္သူေတြအေပၚ ေခါင္းေဆာင္ က အားကိုးအားထားျပုနိုင္ေသာေျကာင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်မွတ္ပံု တိုးတက္ ေကာင္းမြန္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။
(၂) လုပ္ေအာက္ငယ္သားေတြဟာ သူတို့လုပ္ငန္းခြင္ဝန္းက်င္မွာ အဆင္ေျပ ပြင့္လင္းလြတ္လပ္မႈကို နွစ္သက္သေဘာက်ေသာေျကာင့္ စိတ္ဓါတ္တက္ျကြ အားေကာင္းလာမွာျဖစ္ပါတယ္။
(၃) လက္ေအာက္ငယ္သားေတြဟာ သူတို့ရည္မွန္းခ်က္ကိုသိရွိျပီး အဲ့ဒီရည္မွန္းခ်က္ ကို မျဖစ္မေနဆြတ္ခူးရရွိရန္ လိုအပ္တဲ့လုပ္ပိုင္ခြင့္ လြပ္လပ္မႈ အျပည့္အဝရရွိ ေသာေျကာင့္ အျကီးအက်ယ္ ထေျမာက္ေအာင္ျမင္ေရး ေမာင္းနွင္အားကို ပ်ိုးေထာင္ ရွင္သန္ျကီးထြားလာေစမွာျဖစ္ပါတယ္။
(၄) အေျပာင္းအလဲမ်ားျပုလုပ္ခဲ့ပါလွ်င္လဲ ဝန္ထမ္းမ်ားဟာ ဆန့္က်င္ေသြဖီျခင္း မရွိပဲ ၄င္းတို့ကိုယ္တိုင္ ပါဝင္ တာဝန္ယူလုပ္ေဆာင္က်မွာျဖစ္ပါတယ္။
အဓိကအားျဖင့္ မွ်ေဝတာဝန္ယူေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈနည္းဟန္ကို ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုး ေသာ တိုင္းျပည္ေတြမွာ အမ်ားဆံုးလက္ခံက်င့္သံုးက်ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ နိုင္ငံမွာ လက္ခံက်င့္သံုးပါတယ္။ သို့ေသာ္ ဒီေခါင္းေဆာင္မႈနည္းဟန္သည္ အဖြဲ့အစည္း တိုင္းအတြက္ေတာ့ ျခြင္းခ်က္မရွိ အလုပ္ျဖစ္တယ္လို့ေတာ့ မဆိုနိုင္ပါဘူး။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ တစ္ခ်ို့အဖြဲ့အစည္းေတြဟာ မွ်ေဝတာဝန္ယူမႈ အလြန္အားေကာင္းတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ ဓေလ့ စရိုက္နဲ့ ဟန္က်ပန္က် လည္ပတ္ေအာင္ မစြမ္းေဆာင္နိုင္တတ္က်လို့ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေနာက္ လြပ္လပ္ေသာ/အထိန္းအခ်ုပ္ကင္းေသာေခါင္းေဆာင္မႈ ( Laissez-faire/Free-rein Leadership) ဆိုတာကေတာ့ လုပ္ငန္းဌာနရဲ့ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြကို အေျခခံအားျဖင့္ ကိုယ္တိုင္ပါဝင္ တာဝန္ယူျခင္းမရွိတဲ့ စီမံခန့္ခြဲေရးမႉး(ေခါင္းေဆာင္)ေတြက ကိုင္စြဲက်င့္သံုးက်ပါတယ္။ ဒီစီမံခန့္ခြဲေရးမႉးေတြဟာ လုပ္ငန္းတာဝန္ေတြကို လက္ေအာက္ ငယ္သားေတြအေပၚ ပံုေအာျပီး ပခံုးလွြဲေပးလိုက်တယ္။ သူတို့ကိုယ္တိုင္က်ေတာ့ ဘာတာဝန္ကိုမွ မယ္မယ္ရရမယူျခင္က်ဘူး၊ အလုပ္တာဝန္ေတြကို သူတို့နဲ့မဆိုင္သလိုပဲ သေဘာထားက်တယ္။
သူတို့ဟာ လုပ္ငန္းခြင္ထဲကို ကိုယ္ေရာင္ျပသာလာျကျပီး လုပ္ငန္းအေျခအေနဘယ္လို ရွိတယ္ ဘယ္လိုစခန္းသြားေနတယ္ဆိုတာကို ျကည့္ရႈစစ္ေဆးရန္ေလာက္သာ စိတ္ဝင္စားမႈရွိ ပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္တာဝန္ယူ၍ တက္တက္ျကြျကြ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမ်ိုးမရွိေပ။
သို့ဆိုလွ်င္ လြပ္လပ္ေသာ/အထိန္းအခ်ုပ္ကင္းေသာ ေခါင္းေဆာင္မႈနည္းဟန္ဟာ ေကာင္းစြာအလုပ္ျဖစ္ပါသလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းေတြေပၚေပါက္လာနိုင္ပါတယ္။ အေျဖကေတာ့ အလုပ္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္လို့ပဲ ေျဖဆိုရပါမယ္။ ဘယ္လိုေနရာေတြမွာအလုပ္ျဖစ္နိုင္သလဲဆိုေတာ့ သုေတသနနဲ့ဖြံျဖိုးေရး လက္ေတြ့စမ္းသပ္ခန္းေတြမွာ တာဝန္ယူရတဲ့ စီမံခန့္ခြဲေရးမႉးရဲ့ စြမ္းေဆာင္ခ်က္ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူရဲ့လက္ေထာက္ေတြအားလံုးဟာ အမ်ားအားျဖင့္ အထူးကြ်မ္းက်င္နွံ့စပ္ တတ္သိလိမ္မာ
ၾကတယ္၊ အလုပ္တာဝန္ကို ပိုင္နိုင္ကြ်မ္းက်င္ေသာ အတတ္ပညာရွင္ေတြျဖစ္က်တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ စီမံခန့္ခြဲေရးမႉးဟာ အလုပ္ျပီးေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ လိုအပ္တဲ့ လက္နက္ကရိယာေတြနဲ႔ အေထာက္အကူကိုျဖည့္ဆည္း ေပးရန္သာျဖစ္တယ္ ဘာေတြလုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ရမယ္ဆိုတာကို အထူးတိုက္တြန္းေျပာဆိုဖို့ လံုးလံုးမလိုအပ္ပါဘူး။ အားျကိုးမာန္တက္ စြမ္းစြမ္းတမံလုပ္ေဆာင္ျကသည္မွာ လံုးဝစိတ္ခ်ရ ေသာေျကာင့္ စီမံခန့္ခြဲးေရးမႉးေတြအဖို့ ထူးျခားေျပာင္ေျမာက္တဲ့ ရလာဘ္ေကာင္းေတြရရွိနိုင္ မွာျဖစ္ပါတယ္။
သို့ေသာ္ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိုးေတြဟာ ေတြ့ရခဲပါတယ္။ ျဖစ္ျမဲသေဘာရဲ့ ခြ်င္းခ်က္ တစ္ခုသာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုစီမံခန့္ခြဲေရးမႉးေတြဟာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း လြန္စြာေလ်ာ့နည္း တတ္က်ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ သူတို့ဟာ စာဖြဲ့ရေလာက္ေအာင္ ဘာတစ္ခုမွ ဟုတၳိပတၳိ ထိေရာက္ေအာင္စြမ္းေဆာင္နိုင္ျခင္း မရွိက်ပါဘူး။ သည္လိုျဖစ္ျရခင္းရဲ့အဓိက အေျကာင္းရင္းကေတာ့ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးရဲ့ အေရးၾကီး ဆံုးျဖစ္တဲ့ ဦးစီးေခါင္ေဆာင္ မႈတာဝန္ကို လစ္ဟင္းျကေသာေျကာင့္ျဖစ္ပါတယ္။
ဘယ္သူေတြဘာေတြေျပာေျပာ ေနာက္ဆံုးမွာေတာ့ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ေယာက္ ရဲ့တာဝန္မွာ-
(က) လက္ေအာက္ငယ္သားေတြလုပ္ေဆာင္ရမဲ့ အလုပ္တာဝန္ေတြကို အလြယ္တကူ နားလည္ေအာင္ရွင္ျပနိုင္ရမယ္။
(ခ) ပန္းတိုင္ေပါက္ေျမာက္ ေအာင္ျမင္ေရးကိုဟန့္တားထားတဲ့ လမ္းပိတ္ဆို့မႈ တားဆီးမႈအခက္အခဲေတြကို ရွင္းလင္းဖယ္ရွားေပးရမယ္။
(ဂ) ကိုယ္ပိုင္ဆနၵျပည့္ဝ ေက်နပ္မႈရရွိေအာင္ လက္ေအာက္ငယ္သားေတြအတြက္ အခြင့္အလမ္းကိုတိုးျမွင့္ဖြင့္ေပးနိုင္ရပါမယ္။
ဒါေတြဟာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းတစ္ဦးမွာ ရွိသင့္တဲ့အေျခခံလိုအပ္ခ်က္ေတြပဲျဖစ္ ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခု ကေတာ့ John C.Maxwell ေရးသားတဲ့ The 21 Irrefutable Laws Of Leadership ကို ေမာင္ျမင့္ျကြယ္ဘာသာျပန္ဆို ထားတဲ့ မွတ္သားထားတာေလး တစ္ခ်ို့ ကိုေျပာျပခ်င္ပါတယ္။
ဒါကေတာ့ တစ္ခ်ို့ေသာသူမ်ားဟာ ေခါင္းေဆာင္မႈ နွင့္ စီမံခန့္ခြဲမႈ သည္ တစ္မ်ိုးတည္း ျဖစ္တယ္ဆိုေသာ ယူဆခ်က္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာမွားယြင္းတဲ့အယူအဆပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ‘ေခါင္းေဆာင္မႈ’ဆိုသည္မွာ လူအမ်ားအျပားအား လိုက္ပါလာ ေအာင္ ျသဇာသက္ေရာက္ေစမႈျဖစ္ျပီး ‘စီမံခန့္ခြဲမႈ’ကေတာ့ နည္းစနစ္မ်ားနွင့္လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား တသမတ္တည္းရွိေနေစေရးကို အာရံုစိုက္မႈပင္ျဖစ္တယ္လို့ဆိုပါတယ္။
ခရိုက္စလာ ေမာ္ေတာ္ကားကုမၸဏီရဲ့ ရွယ္ယာမင္ နွင့္ အမႈေဆာင္အရာရွိခ်ုပ္ေဟာင္း လီအိုင္ယာေကာ့ကာ ကေတာ့ “တစ္ခါတစ္ရံမွာေတာ့ အေတာ္ဆံုးမန္ေနဂ်ာေတြေတာင္ ေခြးအျကီးျကီးတစ္ေကာင္ရဲ့ျကိုးကို ကိုင္ထားရတဲ့ ခ်ာတိတ္ေလးတစ္ေယာက္နဲ့တူတယ္တဲ့ ေခြးျကီးကဘယ္ကိုသြားခ်င္သလဲဆိုတာကို ေစာင့္ျကည့္ျပီးမွ လိုက္ပို့တတ္တာမ်ိုးေပါ့” ဆိုျပီး ေလွာင္ေတာင္ေတာင္ခနဲ့တဲ့တဲ့ေျပာဖူးပါေသးတယ္။
ပုဂၢိုလ္တစ္ေယာက္အား ထိုပုဂၢိုလ္သည္ စီမံခန့္ခြဲမႈသက္သက္ထက္ ေခါင္းေဆာင္မႈ ေပးနိုင္သူဟုတ္မဟုတ္ စမ္းသပ္ျကည့္နိုင္တဲ့ အေကာင္ဆံုးနည္းလမ္းကေတာ့ ၄င္းအား အျပုသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျပာင္းလဲမႈကို ဖန္တီးေပးရန္ ေစခိုင္းဖို့ပဲျဖစ္ပါတယ္။ မန္ေနဂ်ာမ်ားသည္ ဦးတည္ခ်က္ကို မေျပာင္းလဲေအာင္ ထိန္းထာနိုင္ေသာ္လည္း ေျပာင္းလဲသြားေအာင္မူ မျပုလုပ္နိုင္က်ေပ။ လူပုဂၢိုလ္မ်ားကို ဦးတည္ခ်က္ အသစ္ဆီသို့ ေျပာင္းေရွြ့ေဆာင္ရြက္ေစရန္ဆိုတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြမွာ ျသဇာသက္ေရာက္မႈရွိေစရန္လည္း လိုအပ္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ေခါင္းေဆာင္ျကီးမ်ားက မည္သည့္အခါ၌ ဦးေဆာင္ရမည္ကိုသိျခင္းသည္ မည္သည့္ကိစၥ အားေဆာင္ရြက္ရမည္နွင့္ မည္သည့္ေနရာသို့ သြားရမည္တို့အား သိရွိသကဲ့သို့ပင္ အေရးၾကီး ေၾကာင္းကိုေတြ႔ျမင္ၾကရမွာျဖစ္တယ္လို့ဆိုပါတယ္။ ေခါင္းေဆာင္တစ္ဦးက လႈပ္ရွားမႈတစ္ရပ္ ကို ျပဳလုပ္သည့္အခါတိုင္း ျဖစ္ေပၚလာနိုင္သည့္ ရလဒ္ ေလးမ်ိဳးရွိပါသည္။
(၁) မွားယြင္းေသာအခ်ိန္တြင္ မွားယြင္းေသာလုပ္ရပ္က ေဘးဒုကၡနွင့္ ၾကံုေတြ႔ရရွိလိမ့္မည္။
(၂) မွန္ကန္ေသာအျပဳအမူအား မွားယြင္းသည့္အခ်ိန္ကာလတြင္ ျပဳလုပ္မိပါက ခုခံျငင္းဆန္မႈကို ျဖစ္ေစ၏။
(၃) မွားယြင္းေသာလုပ္ရပ္ကို မွန္ကန္သည့္အခ်ိန္အခါတြင္ ေဆာင္ရြက္ပါကလဲ မွားယြင္းမႈျဖစ္၏။
(၄) မွန္ကန္ေသာအခ်ိန္တြင္ရွိ မွန္ကန္ေသာလုပ္ရပ္က ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကို ရရွိေစ၏။
အဂၤလန္နိုင္ငံ၏ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ျဖစ္ခဲ့ဖူးေသာ ဝင္စတန္ခ်ာခ်ီက “လူတစ္ေယာက္ရဲ့ဘဝမွာ ေမြးဖြားလာကတည္းက သူျကံုေတြ့ရမဲ့ အထူးအခ်ိန္ကာလေလးတစ္ခုရွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီအထူးအခြင့္အေရးေလးကို အမိအရဖမ္းယူျပီး သူေဆာင္ရြက္ရမဲ့လုပ္ငန္းတာဝန္ -အဲ့ဒါကလဲ သူနဲ့အထူးတလည္ သင့္ေလ်ာ္တဲ့လုပ္ငန္းတာဝန္ တစ္ခုကိုသူေဆာင္ရြက္လိမ့္မယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္ကာလကေလးမွာ သူဟာဂုဏ္သတင္းျကီးျခင္းကိုရရွိလိမ့္မယ္ ေနာက္အဲ့ဒီအခ်ိန္ဟာ သူ့ဘဝရဲ့ အေကာင္းဆံုးအခ်ိန္ပဲျဖစ္တယ္”လို့ဆိုပါတယ္။
အခ်ဳပ္ဆိုရေသာ္ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္သည္ မည္မွ်ပင္ထူးခြ်န္သူျဖစ္ပါေစ ၄င္းတစ္ဦးတည္းေဆာင္ရြက္နိုင္စြမ္း မရွိၾကပါ။ အားကစားေလာကတြင္ ေအာင္ျမင္မႈရရွိေစရန္ နည္းျပဆရာတစ္ေယာက္သည္ အားကစားသမားေကာင္းမ်ားကို စုစည္းထာရန္လို အပ္ေပသည္။ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုသည္လည္း ေအာင္ျမင္မႈရရွိေစရန္အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ ေကာင္းမ်ား ပါဝင္သည့္အဖြဲ႔တစ္ဖြဲ႔ရွိရန္ လိုအပ္ေပသည္။ အဖြဲ႔အစည္း၏ ပမာဏက ပို၍ ၾကီးမားေလေလ ပို၍ခြန္အားျပည့္ဝေသာ ပို၍ေလးနက္ေသာ ေခါင္းေဆာင္ေကာင္းကို လိုအပ္ေလေလျဖစ္ပါသည္။
ဤ Post ျဖစ္လာေအာင္ အစစအရာရာ ကူညီေပးတဲ့ ေဒၚသီတာေအး(လက္ေထာက္ညြွန္ၾကားေရးမွူး,အမွတ္(၂)စက္မွု၀န္ၾကီးဌာန) အား အထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္။
ဤေဆာင္းပါးကုိ Creative Space Design ဘေလာ့ခ္မွ ကူးယူေဖာ္ၿပသည္။
